امروز در این مقاله قصد داریم مروری بر تاریخچهی مجموعهی Prototype داشته باشیم و آن را از لحظهی تولد تا زمان مرگش زیر ذرهبین قرار دهیم.
امروزه کمپانی Activision تمام تمرکزش را بر انتشار سالانهی عناوین Call of Duty گذاشته و کم پیش میآید بشنویم که این کمپانی در حال ساخت عنوانی به غیر از Call of Duty است. اما این مسئله تا قبل از نسل هشتم بسیار متفاوت بود. تا قبل از نسل هشتم این کمپانی و بسیاری دیگر از کمپانیهای بزرگ صنعت بازیهای ویدیویی بسیار ریسک پذیرتر بوده و دائما به دنبال ساخت IPهای جدید بودند و ایدههای خود را امتحان میکردند. در همان دوره، کمپانی Activision عنوانی به نام Prototype را منتشر کرد که با موفقیتهای مختلفی روبهرو شد.
عنوان Prototype توسط استودیوی Radical Entertainment ساخته شده و در سال 2009 پا به بازار جهانی گذاشت. بد نیست قبل از اینکه به سراغ Prototype برویم نگاهی داشته باشیم به استودیوی Radical و گذشتهی آن. استودیوی Radical Entertainment در سال 1991 تاسیس شد و به سرعت جای پای خود را در صنعت گیمینگ پیدا کرد. این استودیو در اولین سال کاریاش با دریافت لایسنس Terminator، بازی The Terminator را برای کنسول NES منتشر کرد و با وجود تازه کار بودن، این استودیو توانست به خوبی نام آن را بر سر زبانها بیاندازد.
پس از موفقیتهای بسیار، این استودیو در نهایت در سال 2003 توسط کمپانی Vivendi خریداری شد اما این موضوع هیچ ضربهای به کیفیت آثار Radical وارد نکرد.
این استودیو تا قبل از پیوستن به کمپانی Activision عناوین بسیاری را ساخته و منتشر کرد که از محبوبترین آنها میتوان به Crash: Mind Over Mutant، Scarface: The World Is Yours، The Simpsons: Hit & Run و بازی The Incredible Hulk: Ultimate Destruction در سال 2005 اشاره کرد. در بین این عناوین، The Incredible Hulk: Ultimate Destruction اثری بود که نه تنها یکی از جذابترین عناوین ابرقهرمانی نام گرفت بلکه در نهایت به یک الگوی کامل برای فرنچایز Prototype تبدیل شد.
پس از چندین سال کار برای Vivendi، در سال 2008 با ملحق شدن Vivendi به کمپانی Activision در راستای ادغام Activision و Blizzard، استودیوی Radical Entertainment نیز به این کمپانی پیوست و زیر نظر آن به کار خود ادامه داد. در همین حین این استودیو در حال کار روی Prototype، Scarface 2 و یک نسخهی جدید از فرنچایز Crash بود. متاسفانه در طی این انتقال بازی Scarface 2 کنسل شد اما دو اثر دیگر به خوبی مراحل توسعهی خود را طی کردند و در نهایت Prototype در سال 2009 پا به بازار جهانی گذاشت.
پس از تبلیغات زیاد و پر خرج Activision، در نهایت Prototype در سال 2009 برای کنسولهای نسل هفتمی و PC عرضه شد و توانست مورد ستایشهای بسیاری از سوی گیمرها و منقدان قرار بگیرد. نسخهی اول این فرنچایز در بسیاری از بخشهای خود یک تجربهی جذاب، سرگرمکننده و متنوع را به نمایش میگذاشت که شبیه آن تا به حال دیده نشده بود و حتی با وجود عنوان Infamous که در انحصار کنسول PS3 بود و حدود دو هفته قبل از آن عرضه شده بود و رقیب مستقیم این اثر بود، Prototype باز هم توانست خوش بدرخشد و توجهها را به سمت خودش جلب کند.
پلیر در نسخهی ابتدایی، در نقش Alex Mercer قرار میگیرد و وظیفه دارد جلوی شیوع ویروسی به نام Blacklight که توانایی تبدیل انسان به هیولا را دارد در شهر منهتن بگیرد. همچنین Alex به دلیل مبتلا بودن به این ویروس از قدرتهای ابرانسانی بسیار زیادی برخوردار بود که نقطهی قوت این عنوان نیز محسوب میشد. این بازی شما را در نقش قدرتمندترین کاراکتر دنیای بازی قرار میداد و سعی داشت بدون هیچ محدودیتی قدرت تام را به دست بازیکن داده و به او اجازه بدهد دنیا را به زانو دربیاورد
البته لازم به ذکر است که این اثر به هیچ وجه یک اثر بینقص نبود و مشکلات مختلفی از جمله طراحی مراحل یکنواخت، شخصیت پردازی سطحی و برخی مشکلات دیگر رنج میبرد اما مسئله این بود که هیچ یک از این بخشها تمرکز و هدف اصلی این بازی نبود، تمرکز اصلی Prototype ارائهی یک گیمپلی متنوع، خشن و لذتبخش بدون هیچ محدودیتی بود و این کار را به بهترین شکل انجام داده بود.
گیمپلی این عنوان دارای ایدههای بسیار جذابی بود که به خوبی پیادهسازی شده بودند. از جذب کردن DNA انسانها و تغییر چهره به آنها تا توانایی تغییر حالت دست خود به سلاحهای مرگ بار، همه و همه تنوع بسیار خوبی به مکانیزمهای بازی بخشیده بودند و ارائهی تجربهای روان و لذتبخش را به پلیر ارائه میدادند. همین گیمپلی روان و متنوع باعث میشد پلیر هرچه بیشتر احساس یک قدرت مطلق را از سوی بازی دریافت کند.
Prototype همچنین از تکنولوژی کنسولهای نسل هفتمی نیز به بهترین شکل استفاده میکرد. سکانسهای اکشن بازی مانند یک فیلم از مایکل بی پر از انفجار و هرج و مرج بودند. وقتی از آسمان به زمین فرود میآمدید زمین در زیر پایتان خرد میشد، تانک، هلیکوپتر و هیچ سلاح جنگی نمیتوانست جلویتان قد علم کند و از همین رو شما میتوانستید زمین و زمان را به خاک و خون بکشید و همین موضوع تجربهای را به ارمغان میآورد که در آن زمان بسیار نادر و خاص بود.
در آخر با تمام این توصیفها Prototype توانست به یک اثر موفق و ستایش شده تبدیل شود به طوری که در ماه اول توانست حدود 420 هزار نسخه فروش داشته باشد و به پر فروشترین بازی ماه June تبدیل شود. همچنین طبق آمار اعلام شده، این اثر حدود سه سال بعد از عرضهی خود و در ماه مارچ سال 2012 به فروش دو میلیون نسخهای دست یافت که نشان از موفقیت این بازی هم در نگاه پلیرها و هم در نگاه منتقدان بود و به پیروزی بزرگی برای استودیوی Radical Entertainment تبدیل شد که در نهایت منجر به دریافت چراغ سبز یک دنباله برای این اثر نو پا از Activision شد، دنبالهای که به نفس آخر Prototype بدل شد.
پس از موفقیتهای Prototype استودیوی سازندهی آن یعنی Radical بیش از پیش مورد توجه عموم قرار گرفت و از همین رو Activision چندین پروژهی جدید را به این استودیو محول کرد اما متاسفانه وضعیت خیلی خول پیش نرفت. همانطور که بالاتر اشاره کردم ساخت بازی Scarface 2 در حین انتقال و پیوستن Vivendi به Activision لغو شد و پس از عرضهی Prototype نیز این طلسم برای این استودیو ادامه یافت. آقای Andrew Hume یکی از طراحان این استودیو در طی یک مصاحبه اظهار داشت که در حال کار روی یک عنوان معرفی نشده است اما در نهایت ساخت این عنوان ناشناس متوقف شد و منجر به جدا شدن این طراح از استودیوی Radical شد.
پروژهی دیگری که شاید نامش برایتان آشنا باشد بازی Spider-Man 4 بود و برای عرضه همراه با قسمت چهارم فیلمهای سم ریمی برنامه ریزی شده بود اما همانطور که میدانید آن فیلم هیچ وقت پا به سینماها نگذاشت و از همین رو این عنوان نیز کمی بعد از کنسل شدن فیلم Spider-Man 4 لغو شد. پس از لغو شدن توسعهی این عنوان، تیم سازنده بسیاری از متعلقات و برخی از Assetهای این بازی را به پروژهی Prototype 2 انتقال دادند. لازم به ذکر است که شما میتوانید عکسهای منتشر شده از اثر لغو شدهی Spider-Man 4 را از طریق این لینک در سایت گیمفا مشاهده کنید.
قبل از عرضهی نسخهی دوم Prototype، کمپانی Activision شروع به تبلیغات بسیار گسترده برای این عنوان کرد. از نمایشهای مختلف در مراسمها و کنفرانسها گرفته تا انتشار عرضهی یک مینی گیم موبایلی برای سیستم عامل IOS به نام Protoslice که در واقع یک مینیگیم پازل محور بود منتشر شد که با هدف تبلیغ Prototype 2 ساخته شده بود.
در نهایت پس از حدود 3 سال از عرضهی نسخهی اول، Prototype 2 در تاریخ 24 آپریل سال 2012 عرضه شد. در این نسخه شما در نقش James Heller یک سرباز آمریکایی بازی میکردید که توسط Alex Mercer که حالا در نقش آنتاگونیست قرار دارد به ویروس Blacklight مبتلا میشود. آنتاگونیست شدن Alex یکی از اولین انتقادهایی بود که طرفداران نسخهی اول به این بازی وارد کردند. در حالی که Alex شخصیت پردازی عمیقی نداشت اما به دلیل ظاهر خاصش به خوبی در دل طرفداران جا باز کرده بود و دیدن او به عنوان شخصیت منفی برای بسیاری آزاردهنده بود.
اما به غیر از داستان بازی که برای بسیاری نقطهی ضعف آن محسوب میشد و از همین رو مورد انتقاد شدید قرار گرفت، نسخهی دوم بهبودهای فراوانی در بخشهای مختلف بازی نسبت به نسخهی اول ایجاد کرده بود. سیستم مبارزات بهبود یافته بود و مکانیزمهای تازهای به آن اضافه شده بود، طراحی و فضاسازی شهر New York نیز بسیار بهتر و زندهتر از نسخهی اول شده بود و به طور کلی با یک بهبود مثبت نسبت به نسخهی پیشین مواجه بودیم که با وجود اینکه آن جادوی نسخهی نخست خود را نداشت اما همچنان برای طرفداران لذتبخش و جذاب بود.
این نسخه حتی توانست در ماه آپریل عناوینی همچون Call of Duty: Modern Warfare 3، The Witcher 2 و Mass Effect 3 را کنار بزند و صدرنشین جدول فروش این ماه شود و این موفقیت تا ماه بعد نیز ادامه یافت به طوری که در نهایت این اثر به یکی از بازیهای موفق سال 2012 تبدیل شد اما متاسفانه در نهایت فروش کلی این عنوان به اندازهی نسخهی ابتدایی بالا نبود و همین موضوع باعث خشم Activision شد به طوری که با تمام موفقیتهایی که کسب کرد آن را یک شکست کامل خواند.
این موضوع که نسخهی دوم نقاط ضعف داشت، یک امر طبیعی برای بسیاری از فرنچایزها و دنبالههای آثار نو پا است. در بیشتر موارد نسخهی دوم فروش کمتری نسبت به نسخهی اول فرنچایز را تجربه میکند و این به معنای شکست آن اثر نیست و شخصا اعتقاد دارم کلمهی “شکست” به هیچ عنوان لایق نسخهی دوم نبود و Activision انتظارات بسیار بالایی از این بازی داشت.
پس از عرضهی نسخهی دوم واکنشهای شدیدی را از سوی این کمپانی شاهد بودیم. در ابتدا این کمپانی در طی مصاحبهای با IGN اعلام کرد که با وجود تبلیغات گسترده و سرمایهگذاریهای بسیار، Prototype 2 نتوانست مخاطبان زیادی را جذب کند!
این کمپانی به قدری از این عنوان و عملکردش ناامید شده بود که هیچ چیز مرتبط با آن از دستش در امان نبود. Activision حتی استودیوی Radical Entertainment را نیز کوچک کردن و بسیاری از کارمندان آن را اخراج کرد به طوری که این استودیو در نهایت به یک استودیوی پشتیبان برای همکاری در بعضی عناوین این کمپانی تبدیل شد و به طور کلی حق ساخت بازی مستقل از آن سلب شد. Activision همچون جلادی شده بود که به دنبال سلاخی هر آن چیزی بود که به Prototype و نام آن مرتبط بود.
استودیوی Radical پس از تبدیل شدن به یک استودیوی پشتیبان، در ساخت بازی Destiny همکاری کرده بود اما پس از آن دیگر هیچ نامی از این استودیو به گوش نرسید به طوری که حتی در بین دست اندرکاران ریمستر عناوین Prototype که با نام Prototype Biohazard Bundle برای کنسولهای نسل هشتمی عرضه شد، هیچ نامی از این استودیو برده نشده است!
البته این به این معنا نیست که Radical به کلی بسته شده است. طبق آخرین اطلاعات ظاهرا این استودیو در حال حاضر حدود 25 نفر کارمند بیشتر ندارد که صرفا 6 نفر از آنها از تیم اصلی و قدیمی این استودیو هستند. همچنین بعد از عنوان Destiny این کمپانی کمکها و همکاریهایی در ساخت عناوین Call of Duty و Tony Hawk داشته است اما ظاهرا این همکاریها به قدری کوچک بودهاند که Activision حتی زحمت نام بردن از این استودیو را در Credit پایانی بازیها را نیز به خود نداده است!
به نظر من Activision صرفا به دلیل آن که این عنوان نتوانست همچون نسخهی اول غوغا به پا کند طی تصمیمات فوقالعاده عجولانه و غیر منطقی هر کاری که از دستش بر میآمد کرد که نام Prototype و استودیوی Radical را خدشه دار کند. این موضوع در حالی است که طبق اعلام گروه NPD که یک گروه تحلیلگر وضعیت فروش و به طور کلی وضعیت مالی بازارهای مختلف است طی گزارشی اعلام کرده بود که در ماه آپریل سال 2012 فروش بازیها بیش از 42 درصد کاهش داشته است و دلیل آن نیز نبود محصولات تازه و کافی در بازار بوده است.
به نقل از Anita Fraizer یکی از تحلیگران این سازمان که وظیفهی تحلیل ماه آپریل سال 2012 را داشته است، دلیل این افت فروش، کمبود انتشار عناوین بزرگ و جذاب بوده است و با وجود اینکه Prototype 2 پرفروشترین عنوان این ماه بوده است همچنان فروش فوقالعاده بالایی را نسبت به عناوین منتشر شده در این ماه در سال 2011 تجربه نکرده است به طوری که هفت مورد از پرفروشترین عناوین این ماه در سال 2011، پرفروشترین بازی این ماه در سال 2012 یعنی Prototype را در زمینهی فروش به خاک میمالند. این موضوع یعنی هفتمین عنوان پرفروش ماه آپریل در سال 2011 فروش بیشتری نسبت به بازی پرفروش صدر جدول این ماه در سال 2012 داشته!
بنابراین آمار نتیجه میگیریم که Prototype 2 با وجود عرضه در بازهی زمانی که بازیهای ویدیویی با مشکلات فروش دست و پنجه نرم میکردند این اثر همچنان توانست به فروش نسبی خوبی دست پیدا کند و در صدر جدول بنشیند. از طرفی همانطور که گفتم این مشکل صرفا مختص به Prototype 2 نبوده است بنابراین نمیتوان استودیوی سازنده و یا حتی خود بازی را به طور کامل به خاطر فروش کمش نسبت به نسخهی اول سرزنش کرد چون در نهایت Prototype 2 از شانس بدش در زمان اشتباهی منتشر شده بود.
اما طبق رفتار فوق غیر حرفهای که Activision از خودش نشان داد مشخص است که حاضر نبود اشتباهات خودش را در قبال این بازی قبول کند و به طور کلی چشمانش را روی این آمار منتشر شده بسته بود و تنها چیزی که به آن فکر میکرد نابود کردن نام این فرنچایز و استودیوی با استعداد سازندهی آن بود.
این کمپانی در گذشته آثار و IPهای متفاوت و جذابی را منتشر میکرد و هر از چندگاهی خود و استودیوهایش را برای به ارمغان آوردن تجربههای جدید به چالش میکشید اما متاسفانه در طول سالهای اخیر ثابت کرده است که به جز Call of Duty به هیچ یک از فرنچایزهای دیگر خود اهمیتی نمیدهد و حتی Call of Duty نیز هر چند سال یک بار نسخهای در خور نام و شهرتش دریافت میکند که واقعا لایق نامی که به دوش میکشد است و آن هم عموما از سوی استودیوی Infinty Ward میباشد. در حال حاضر پول تنها چیزی است که برای این کمپانی ارزشمند است و ماشین چاپ آن نیز فرنچایز Call of Duty محسوب میشود.
این کمپانی در طول دههی اخیر برخی از استودیوهای خودش از جمله Toys For Bob که عناوینی همچون Crash Bandicoot 4 و Spyro Reignited را ساخته بود به استودیوهای پشتیبان برای کمک به استودیوهای سازندهی Call of Duty تبدیل کرده بود. برخی از دیگر استودیوهایی که به این سرنوشت دچار شدند عبارتند از
این چند مورد تنها گوشهای از استودیوهایی هستند که به یک استودیوی پشتیبان برای Call of Duty تبدیل شدند. فرنچایز Call of Duty برای Activision همچون دستگاه پول سازی غول پیکری است که دائما نیاز به چرخ دندههای بیشتر برای کار کردن دارد از همین رو این کمپانی دائما استودیوهای خودش را از به نوعی نابود کرده و به عنوان چرخ دندههای جدید به این دستگاه اضافه میکند و در این راه سازندهها، ایدهها و آثار جذابی از بین رفتهاند که Prototype تنها یک مورد از آنهاست.
بعد از تمام این تراژدیها شاید پس از سالها بلاخره بتوانیم بگوییم که در ته برزخ تاریکی که Prototype حدود یک دهه است که در آن گرفتار شده است، نوری سوسو میزند. همگی میدانیم که کمپانی Microsoft چند ماه پیش Activision را خریداری کرد و این یعنی تمامی فرنچایزها و IPهای این شرکت، به Microsoft تعلق دارد. جالب است بدانید در بین نام استودیوهایی که به این کمپانی تعلق گرفته است، Radical Entertainment نیز جلوه میکند هر چند همانطور که بالاتر گفتم این Radical هیچ چیزی جز یک پوستهی خالی و بی جان از ماهیت گذشتهاش نیست و بعید است که حتی Microsoft نیز آن را دوباره سر پا کند.
البته Phil Spencer نیز پس از این خرید اظهار داشته است که ممکن است برخی از این IPها دوباره زنده شوند، پس میتوان امیدوار بود که Microsoft آن شوالیه با اسب سفیدی باشد که میتواند این بازی را از آن زندان تاریکی که در آن گرفتار شده است نجات دهد.
البته این تنها در حد یک امید است و باید دید که موضع کلی Phil Spencer در قبال این انبوه IPهایی که از خرید Activision به دست آورده است چه خواهد بود. اما اگر فقط یک لحظه به بازگشت این اثر فکر کنید میتوانید پتانسیل بالای آن را در دستان توانای یک سازندهی لایق و همچنین پشتیبانی مالی Microsoft تصور کنید.
یک نسخهی مدرن از Prototype در حالتی که به دست یک استودیوی با استعداد ساخته شود میتواند حتی بیش از نسخهی نخست خود در صنعت بازیهای ویدیویی غوغا کند و همچنین ادای احترامی به استودیوی ناکام Radical Entertainment باشد که اکتیویژن به بدترین شکل تحقیر و نابودش کرد.
در آخر باید گفت که Prototype و استودیوی سازندهی آن Radical Entertainment هر دو قربانی تصمیمات عجولانهی Activision شدند. واقعا ناراحت کننده است که استودیویی که برای دههها بازیهای جذاب و نوآورانهای منتشر میکرد پس از گرفتار شدن در دست Activision چطور به نابودی کشانده شد.
متاسفانه در طول یک دههی اخیر اکثر کمپانیهای بزرگ ریسکپذیری و جاه طلبی را کنار گذاشتهاند و به سمت تمرکز بیش از حد روی یک یا دو فرنچایز بزرگ خود رفتهاند و به همین دلیل بسیاری از بازیهایشان که زمانی ژانرها را متحول میکردند را به خاک سپردند.
کمپانی Activision و بازی Prototype فقط یک مورد از موارد متعدد این چنینی هستند که البته داستانی غمانگیز نیز دارند. استودیوی Radical Entertainment، استودیویی با استعداد بود که دائما در ساخت بازیهای خود به دنبال نوآوری و خلق تجربهای متفاوت و سرگرم کننده بود اما متاسفانه گرفتار چنگالهای بیرحم کمپانی Activision شد و نتوانست از آن جان سالم به در ببرد و تنها چیزی که از آنها و نام Prototype باقی مانده است نام و خاطرشان در قلب طرفدارانشان است.